Ticker

10/recent/ticker-posts

ME JIYANA AZAD HEQ KIRIYE!

 


Pêvajoya çêbûna mirovekî, jiyan û mirina wî, rêza bûyerên vê pêvajoyê dibin ‘dîroka mirovahiyê.’ Her çiqas tevahiya pêvajoyên çêbûn, jiyan, mirin û bûyerên piştî mirinê yên her mirovî nehatibin tomarkirin, rêzkirin û şirovekirin jî ev nayê wê wateyê ku mirov bê dîroke ango bê paşeroje. Lewra serdema bûyerên ku bi pergaleke nivîskî nehatine tomarkirin, wekî tê hesibandin wisane, dîrok têgihîneke sîwane ku bûyerên rabihurtî vedibêje, wan berhev dike, li gorî rêza pêkhatinê pêşkêş dike. Divê bê gotin ku dîrokeke bêqusur ya bi rêk û pêk tineye; hertim sir û razên hinek pêvajoyan di tarîtiyê de dimînin û mijarên giftûgoyên li benda delîlên vedîtî disekinin.

Şerek bê hempa di tevahiya dîroka mirovahiyê de, di navbera hebûn û tinebûnê de hatiye meşandin. Pir car pênaseyên weke ‘‘tevahî zindî rojeke mirinê dijîn’’ ji aliyê bawerî û felsefê ve bi nakok hatiye şîrovekirin. Lê belê civak zêdetir di têgeha jiyanê de “ewê rojekê jiyan bi dawî bibe û mirin heye’’ bawerin.

Ew kesên ku di dilê mirovahî de qencin û taybetî di dilê civaka ku di nav de dijîn, cihekî bi qedir û rêz digrin û civak jêre dua dikin. Yanî parçeyek ji dema xwe ya herî pîroz jêre vediqetînin. Serdema ku mirov herî zêde dixwaze di milê fikir û hizir de nakokiyên xwe çareser bike serdema ciwantiye. Ciwan ew kese ku herî zêde pirs dipirse, di serê xwe de dixwaze ji nakokiyên civakî re bibe bersiv. Tevahî daxwazên ciwanan ewe ku di rêya zanîn û fêmkirina jiyanê de bibin yek ji wan kesên ku di jiyana zindîtî de qenciyan dikin û kesên digêhêjin encama têgehê qencî û xerabiyane. Bê gûman ji bo ciwanan jiyanek bê kêmasî ne mumkine. Her kesek bi awayek li gorî têkiliyên civakî û perwerdeya ji jiyanê digrin, di kiryarên xwe de xeletiyan dikin. Bes a girîng ewe ku ciwan xwe lêpirsîn bikin û di dema jiyana xwe de bi tesbîtkirina şaştiyan re, bikaribe hêza çareserî û derbas kirinê di kesayeta xwe de pêş bixe. Wê demê ew ciwan dibe kesekî xwedî tercûbeyên jiyanê û dikare di nava civakê de pêşengtî bike.

Weke ciwan pirsgirika me ya lêgerîna azadiyê û rêbazê heye. Pir caran em pir dûr li heqîqetê digerin. Lê belê pêlên heqîqetê di nav okyanûsên ku Rêber Apo kiriye parêzname li cihên herî nêzî me ye. Em dikarin sirê jiyana xweş, azad û rasteqîn bi berçavkên entelektuel bibînin. Em vê jiyanê heq dikin. Rêber Apo di parêznameya Sêyemîn (CERIBANDINEK LI SER SOSYOLOJIYA AZADIYÊ) de, di derbarê wateya jiyanê de wiha dibêje: ‘‘Civakbûna mirov dikare jiyaneke xweş teqez bike. Civak bixwe çavkaniyeke mezin a çareseriyê ye. Ya hewce dike ewe ku hema em bizanibin wê ji nexweşiyên kujer biparêzin, em dinya xwe ya jiyaneke mîna bihuştê muhteşem mumkînkirî fêhm bikin û jiyîna xweş hilbijêrinin!’’

Divê weke ciwan em dest ji pirsên derheqê ‘ka jiyan ji me çi dixwaze bernedin’ û em bifikirin ku em ji hêla jiyanê ve her saet, her roj di lêpirsînan re derbas dibin an na? Hezkirina me ya xwe pêşxistinê çiqas heye? Mereqa me ya xwe zanakirinê û sira xwebûnê çiqas heye? Di rêya jiyanek rast û exlaqî de em çiqas xwe berpirsyar dibînin? Di dawiya dawî de jiyan, ji pirsgirêkan re dîtina çareseriyên raste. Ji bo her takekes, bê navber bi cih anîna erkên demê û berpirsiyarên ku ji bo her kesî li holê ye. Jiyanek bê berpirsyartî û bê lêgerîn dibe ew ne jiyana ku sîstema modernîteya kapîtalîst bi rêbazên xwe yên xapînok dide pêşiya me û dixwaze kêliyên herî watedar yên jiyanê ji me bistîne. Weke ciwan em bi zanabûn, xwebûn û evîndariya azadiyê emê nebin nêçîra nêçîrvanên sîstema modernîteya kapîtalîst. Wekî dawî, mirov dikare bibêje wateya jiyanê “di pêkanîna berpirsiyariyên xwe de” veşartî ye. Hetanî ku jiyan bi têgeha berpirsiyariyê neyê jiyîn, dê azadî bi talûkeya zuhabûna baweriyê, bê hêvîtiyê re rû bi rû bimîne. Ewê du rê li pêşiya me be. Meş di van rêyan de jî di destê me de ye; An Jiyanek azad û watedar, an jî jiyanek bê wate!

Siware Şaho

Yorum Gönder

0 Yorumlar