TIŞTÊN ŞIKESTÎ NAVEGERIN

Rojekê paşa û wezîrê xwe dikevin nava gel û digerin, bê ka rewş çiye û çi heye? Dema ku li kuçe û kolanan digerin rastî pirûdekî tên. (Kesên kûpên ji heriyê çêdikin) Rewşa pirûd gelekî bala paşa û wezîr dikişîne. Paşa û wezîr demek dirêj dirawestin li hostkariya pirûd temaş dikin, ji temaşekirina pirûd têr nabin. Lewara pirûd hem kilaman dibêje hem jî kûpan çêdike. Yanî pirûd bi eşq û evîn ji kezepê karê xwe dike. Destavêtina heriya sor, şikil û şemaldayîna wê hem xweşik bû hem jî zû çêdikir. Ne gengaz bû ku kesek din mîna wî van kûpan wiha bi ciwanî çêbike. Ne tenê xweşik her wiha di demek kin de di qeland û li kêleka hev rêz dikir. Paşa di dilê xwe de dibêje, ‘Ger di cîhanê de pêşbaziyek ya çêkirina kûpan hatiban lidarxistin, wê ev hosta zûra gişan bibirana.

Paşa ji wezîrê xwe re dibêje: ‘Ev çi ecêba reş û girane wezîr? Ev mirov çiqas jêhatî ye! Ev çi miroveke ku wisa bi eşq û evîneke ewqas ciwan dixebite? Tû nabînî kilaman jî çawan ji dil dibêje û kûpan jî bi dil û can çêdike. Ne tenê bi dil û can çêdike, mêrik di haman demê de pir zû û xweşik jî çêdike.’

Wezîr dibêje: ‘Paşa xweş be, hûn rast dibêjin. Ez ji bûm heskiriyê karê wî.’ Paşa vê carê ji wezîr xwe dipirse, dibêje: ‘Wezîr ez vê carê pirsek ji te bikim, gelo sedema vê coş û serfiraziya vî mêrikî çiye?’ Wezîr kêliyekî di rawiste û demekê difikire, pişt re jî bi awayekî ji xwe bawer paşa di bersivîne û dibêje: ‘Paşayê xweş be, bi dîtina min sedema coş, geş û serfiraziya vî mirovî ji ber jina wî ye. Bawer dikim ku jina wî jinek pir başe, bi evîn, girêdan, zanabûna xwe hêz û qewetê dide wî. Ji ber wê ye ku ev mirov wisa serfiraze û serkeftiye.’

Paşa dibêje: ‘Ez bawer nakim ku jinek ewqas hêz û qewetê bide mêrekî, lê ezê çend rojan destûrê bidim te ku tû vê gotin û ramana xwe ji min re îspat bikî.’

Çawa wezîr û paşa tên qesrê, sibetirê wezîr di bin fermana paşa de radibe bang dike jinekî fêlbaz, zana, pîrebok û cezû. Wezîr ji wê jinê dixwaz dike ku di navbera pirûd û jina wî de fesadiyê bike. Ew jin di demek kin de xwe digihîne jina pirûd. Piştî hinek germahî û galgalan bi fêlbaziya xwe ji jina pirûd re dibêje: ‘Jina xweşik, lawê paşa tu ji dûr ve dîtî û aşiqê te bûye. Ji bo te çi hewce be dê bi dil û can pêkbîne û dewam dike; keçika min, ger tiştek wisa pêk bê jiyana te dê ji serî heta binî bê guherandin.’ Bi vî awayî jina dekbaz dikeva nava mejinyê hevjîna pirûd û hêdî hêdî dilê wê dizivirîne. Xem û xeyalên hevjîna pirûd tên guherandin. Fikira bûyîna bûka paşa, îmkan û derfetên qesrê serê wê gêj dike. Piştî ku hevjîna pirûd ji jinika fêlbaz bawer dike, niyetê xwe xirab dike. Li hemberî hevjînê xwe hal û ehwlê xwe diguherîne. Êdî zêde guh nade hevjînê xwe û rûyê xwe tirş dike. Di wê navberê de demê ku mêrik tê malê û dixwaze ji bo nimêjê destmêj bigire, ji hevjîna xwe re dibêje: ‘Ka ji min re wê kûpê min ya destnimêjê bîne ezê destnimêj bigirim. Hevjîna wî bi pitepit diçe kûpê destnimêjê tîne. Ji aliyekî ve ji hevjînê xwe re bi dengekî nizim gotinên nebaş dike. Dema ku kûp tîne gel mêrik, di avêje gel mêrik nikare xwe bigihîne kûp, kûp dikeve erdê û parç parçe dibe. Mêrik hema wisa matmayî dibe. Pişt re jî hêsir ji çavên wî tên û ji bo kûpê xwe yê destnimêjê rûdine û digirî. Hevjîna wî guh nade giriyê hevjînê xwe, hema gerdana xwe badide û diçe derve. Lê mêrik êdî baş dizane ku jina wî hatiye guhertin û niyeta jina wê jî nebaşe. Mêrik roja din diçe ser karê xwe. Dest bi çêkirina kûpên xwe dike. Lê vê carê serê wî gelek tevlîhev bû. Destê wî di nava heriya kûpan de mejiyê wî li cihên din digere. Wezîr tim li pey pirûde. Wê rojê û çênd rojên din pirûd dişopîne. Dibîne ku her roja pirûd ji rojek din xerabtir dibe. Piştî ku rewşa wî ya xirab û xeter dibîne êdî bawer dike rewşa wî girêdayî ya tevgera jina wî ye.

Bang dike paşa ku biçin careke din li rewşa pirûd binêrin ka çawa ye. Piştî nîvro paşa û wezîr di ber dikana pirûd re derbas dibe. Dema çavên paşa li pirûd dikeve, matmayî dimîne. Lewara vê carê tiştekî balkêş û beravajiya berê dibîne. Mêrik kûpan çêdike lê ne wek berê kilaman dibêje ne jî wisa xweşik derdixe. Gelek dişkên û xira dibe. Dema paşa rewşa xirab ya mêrik dibîne, dizivire ser wezîrê xwe û jê re dibêje: ‘Wezîr bi rastî ji te ew xist vî halê xirab?’

Wezîr dibêje: ‘Paşayê xweş be, ne min anî vî halî hevjîna wî, ew anî vî halî. Mane min berê jî got ev mêrik hêza xwe ji hevjîna xwe digire.’ Gunihê paşa bi hosta tê. Hinek bi hêrs ji wezîr re dibêje: ‘Wezîr te çi aniye serî vê rezîlê belangaz ji te tika dikim. Cardin rewşa vî hostayî mîna ya berê lêbike wî û hevjîna wê li hev bîne. Ez dixwazim cardin ev mirov bi çoş û eşq bixebite. Cardin wezîr diçe gel jina dekbaz ku biçe gel hevjîna pirûd rewşê bervajî bike.

Jina dekbaz ji hevjîna pirûd re dibêje: ‘Keça min li min bibore ew jina ku lawê paş aşiqê wê bûye ne tu bûyî.’ Jina Pirûd aqilê wê cardin ji nû ve hat serê wê. Wek ku ji nûve ji xwenekê giran şiyar bibe, hêdî hêdî bi ser xwe de hat. Dihizire ku têkiliya wê û kurê paşa ne mimkune. Gelek poşman dibe. Hevjînê wê tê mal dikeve oda xwe cardin li ser parçeyên kûpê destnimêja xwe digire. Hevjîna wî deriyê odê vedike û hevjînê xwe wisa dibîne gelek ecêb û matmayîn dimîne difikire û dibêje ‘Xêre gelo? Çima hevjînê min yê ku her roj bi sedan kûpan çêdike, wisa bi ser vî kûpî şikestî de digirî? Tiştek ji vê rewşê fêm nake. Xwe di avêj dest û lingê hevjînê xwe, lêborîna xwe jê dixwaze. Poşmaniya xwe tîne ziman. gelek li ber dilê wî dide. Bi demjimêran li ber digere û di dawiyê de mêrik qanih dike.  Piştî demekê hevjîna wî mereqa xwe ya giriyê li ser kûpê şikandî jî dike. ‘Ez tiştekê zehf mereq dikim. Loma jî dixwazim ji te bipirsim. Ez dizanim ku tû zor hostayî. Pirûdekî pir pêkhatî, li vî welatî kesek di ser de re tine ye. Lê ji bo wî kûpê te yê destnimêjê tû gelek li ber xwe ketî, gelek xemgîn bûyî, giriyayî. Tû dikarî rojê sed kûpên wisa çêbikî, lê hema te bi tenê wî kûpî girtiye, sedem wê çiye?

Hevjînê wî xweziyek dikişîne û bi dengek nizim bersiva hevjîna xwe dide. ‘Ez hînê wê bibûm ew taybet bû. Min eyarê ava wê, destikê wê û hertişêt wê dizanî. Eger min kûpek din çêbikira jî wê wek wî kûpê ku bi salane hînê wê bibûm ne dibû. Mîna te eger min jinek din banîba heta ez hînê xûy û xûsûsyetên wê bibûma dê gelek dem biçûban. Ez ji bo wê xemgîn bûm. Min ji xwe re digot ez nikarim carek din kûpek din wisa çêbikim.