30 sal berê îro li Sêwasê 33 nivîskar, helbestvan, bîrmend û hunermend hatin şewitandin. Azîz Nesîn, Metîn Altîok, Hasret Gultekîn, Asîm Bezîrcî û Nesîmî Çîmen di koma 51 kesî de ku piraniya wan Elewî û çepgir bûn, di 2'ê Tîrmeha 1993'an de ji bo Festîvala Pîr Sultan Abdal li Sêwasê bûn.
Di ser bûyera ku di 2'ê Tîrmeha 1993'an de li Sêwasê qewimî
30 sal derbas bûn. Li Sêwasê di otela ku lê diman de 33 kesên ku di nav wan de
nivîskar û hunermend jî hebûn hatin şewitandin. Di encama bûyeran de 2
xebatkarên otêlê û 2 xwepêşanderan jiyana xwe ji dest dan û bi giştî 37 kesan
jiyana xwe ji dest dan.
Di 2'yê Tîrmeha 1993'an de di koma 51 kesî de ku piraniya
wan Elewî û çepgir in, ji bo Şenlikên Pîr Sultan li Sêwasê bûn, navên navdar ên
wekî Azîz Nesîn, Metîn Altıok, Hasret Gultekîn, Asîm Bezirci û Nesîmî Çîmen
hebûn. Festîvala Abdal.
Çawa çêbû?
Hat zanîn ku kesên di şewata ku ji aliyê komeke mezin a îslamiyên radîkal ve hatibû pêxistin de jiyana xwe ji dest dane, hinek ji wan şewitîn û hinek jî şewitîn, di hundir de asê mabûn ji ber ku eger derkevin derve dê bihatana lînçkirin.
Koma ku dê di şahiyên 4 rojan de hevpeyvînan organîze bike,
pirtûkên xwe îmze bike û stranan bêje, tenê di roja ewil de karibû çalakiya xwe
pêk bîne. Di 2'ê Tîrmehê de ku roja duyemîn a cejnê ye û hevdemî bi roja înê re
komek kes piştî nimêjê li hev civiyan û ber bi qada ku çalakî lê hat
lidarxistin dest bi meşê kirin.
Di meşa bi sloganên "Sêwas wê ji laîkiyan re bibe
goristan" peykerê 'Helbestvanên Gel' hat hilweşandin û li erdê hat
kaşkirin. Li gel ku tu mudaxele li hejmara zêde ya komê nehat kirin, girseya
gel danê êvarê gihişt 15 hezar kesî. Bi hezaran kesan avahiya li ber otêlê bi
sloganan dan ber keviran û camên wê hatin şikandin. Di nava çend saetan de
wesayîtên li ber otêlê hatin şewitandin û herî dawî jî agir ji otêlê bilind bû.
Tîmên îtfaiyeyê yên ku ji bo vemirandina agir di wextê xwe
de mudaxele nekirin, dema ku şewat derket têrê nekir ku şewata ku zêde dibû
kontrol bike. Siyasetmedarên wê serdemê her çendî daxuyanî dan û diyar kirin ku
bûyer bûyerek tecrît e, lê gelek senaryo hatin ziman, îdia kirin ku komkujî bi
salan ji aliyê Daîreya Şerê Taybet ve hatiye plankirin.
8 gumanbar winda bûn
Di salên pêş de Dadgeha Bilind biryara KGH’ê betal kir û
bersûc dîsa hatin darizandin. Di biryara nû ya ku di sala 1998'an de hat
qebûlkirin de ji bo 33 bersûcan cezayê îdamê û ji bo 14 bersûcan heta 15 salan
cezayê girtîgehê hat birîn, lê ji ber kêmasiyên rêgez cezayê darvekirinê hat
betalkirin. 33 bersûcên ku di sala 2000’an de piştî ku kêmasiyên prosedurê
hatin rakirin careke din bi îdamê hatin cezakirin, di sala 2002’an de bi
rakirina cezayê darvekirinê re cezayê muebbetê hat birîn.
Gelek ji parêzerên bersûc di partiyên rastgir ên muhafazakar
de bi erkên wekîl û wezîr rabûn û bi serbestberdana bi demê re hejmara kesên di
girtîgehê de daket 33’an.
8 gumanbarên ku yek ji kesên sereke yên Komkujiya Sêwasê ye,
piştî biryara hilweşandinê di sala 1997'an de reviyan û winda bûn. Di nav wan
de bersûcê jimare yek ê dozê Endamê Meclîsa Şaredariya Sêwasê Cafer Erçakmak jî
heye.
Doza Erçakmak ê ku di sala 2011'an de li Sêwasê di encama
krîza dil de jiyana xwe ji dest da û bi dizî li Goristana Yukari Tekkeyê hatibû
definkirin, ji ber ku jiyana xwe ji dest da, hat vekirin. Parêzerên mexdûran
testa DNA'yê xwestin û hat diyarkirin ku kesê di gorê de ji sedî 99,9 Erçakmak
e.
Herî dawî di sala 2014'an de Doza Sêwasê qediya û hemû doz
hat girtin. Piştî vê bûyerê dema ku rêxistinên sivîl û partiyan daxwaz kirin ku
“desthilatdariya sûcên li dijî mirovahiyê bê rakirin”, serokê dadgehê got,
“Sûcên li dijî mirovatiyê tine ne, lê doz hat betalkirin. ji ber ku kiryar
sivîl bûn, ne karmendên dewletê bûn." daxuyanî da.
Li ser vê biryarê serokwezîrê demê Recep Tayyîp Erdogan diyar kir ku ew îfadeya der barê dosyayê de ne rast e û wiha got: "Tenê ji bo 5 kesan dema qedexeya derketina derve heye. Bi dehan kes li hundir hene. bi cezayê muebbetê. Li vir hedef tê xapandin. Ez rast nabînim ku yekalî binerim. Di rewşên din de jî. daxuyanî dabû.
Piştî Komkujiya Sêwasê vekirina kebabfiroşa li qata jêrê ya
Otela Madîmakê bû sedema bertekan û ji ber van bertekan kebabxane hat girtin û
otêl hat îmhakirin. Di sala 2011'an de avahî veguherî 'Navenda Zanist û Çandê
ya Sêwasê'.
Hunermend, helbestvan û nivîskarên jiyana xwe ji dest
dane
• Muhlis Akarsu – 45 salî, hunermend
• Muhibe Akarsu – 45 salî, jina Muhlis Akarsu
• Gülender Akça – 25 salî
• Metin Altıok – 53 salî, helbestvan, nivîskar, feylesof
• Mehmet Atay – 25 salî, rojnamevan, wênekêş
• Sehergül Ateş – 30 salî
• Behçet Sefa Aysan – 44 salî, helbestvan
• Erdal Ayrancı – 35 salî
• Asım Bezirci – 66 salî, lêkolîner, nivîskar
• Belkis Cakir – 18 salî
• Serpîl Canik – 19 salî
• Muammer Çîçek – 26 salî, lîstikvan
• Nesîmî Çimen – 62 salî, helbestvan, hunermend
• Carina Cuanna Thuijs - 23 salî, akademîsyen Hollandî
• Serkan Doğan – 19 salî
• Hasret Gültekin – helbestvan, hunermend 22 salî
• Murat Gündüz – 22 salî
• Gülsüm Karababa – 22 salî
• Uğur Kaynar – 37 salî, helbestvan
• Asaf Koçak – 35 salî, karîkaturîst
• Koray Kaya – 12 salî
• Menekşe Kaya – 15 salî
• Handan Metin – 20 salî
• Saît Metîn – 23 salî
• Huriye Özkan – 22 salî
• Yeşim Özkan – 20 sal
• Ahmet Özyurt – 21 salî
• Nurcan Şahîn – 18 salî
• Özlem Şahîn – 17 salî
• Asûman Sîvrî – 16 salî
• Yasemîn Sîvrî – 19 salî
• Edîbe Sulari – 40 salî, hunermend
• İnci Türk – 22 salî
0 Yorumlar